Gen en Geneesmiddel

Jouw medicijngevoeligheid overzichtelijk in een farmacogenetisch paspoort.

Als je bent uitgenodigd door Lifelines of Lifelines NEXT om deel te nemen aan het onderzoeksproject ‘Farmacogenetisch Paspoort’, dan kun je via deze app toegang krijgen tot jouw persoonlijk farmacogenetisch paspoort.

Wat is farmacogenetica?
DNA is de belangrijkste drager van erfelijke (genetische) informatie. Het DNA van ouders bepaalt bijvoorbeeld welke kleur ogen, huid, of haar kinderen krijgen. Dat komt door de opbouw van bepaalde genen in het DNA. Ook sommige ziektes zijn erfelijk en de manier waarop je lichaam op bepaalde medicijnen reageert, wordt mede door het DNA bepaald.

In je DNA staat in genen beschreven hoe je lichaam enzymen en eiwitten moet maken die nodig zijn om je lichaam gezond te houden. Deze ‘instructies’ in het DNA verschillen van mens tot mens. We kunnen de onderdelen van DNA onderzoeken die de instructies voor enzymen en eiwitten geven die de werking van medicijnen beïnvloeden. Dat doen ze doordat ze invloed hebben op bepaalde processen in het lichaam, bijvoorbeeld door de opname van medicijnen te versnellen of te vertragen. Daarmee kan de kans op bijwerkingen groter worden, of de kans dat een medicijn goed werkt kleiner.

De naam voor dit vakgebied is farmacogenetica: hoe het DNA de werking van bepaalde medicijnen bij een bepaalde persoon beïnvloedt. Dit helpt te verklaren waarom een bepaald medicijn heel goed werkt bij de een, terwijl datzelfde medicijn bij een ander niet aanslaat. Farmacogenetica heeft dus niet met erfelijke ziekten te maken, hoewel het wel over DNA gaat.

Hoe werkt dit Farmacogenetisch Paspoort?
Het Farmacogenetisch Paspoort biedt een deel van de deelnemers van Lifelines en Lifelines NEXT de kans om zelf inzicht te krijgen in hoe hun genen de werking van bepaalde medicijnen beïnvloeden. Hiervoor hebben we onderzocht hoe de opbouw van bepaalde genen in hun DNA de werking van medicijnen beïnvloedt. De opbouw van deze genen verandert niet tijdens je leven. Zo kan een (huis)arts en/of apotheker het Farmacogenetisch Paspoort gebruiken om nog beter en persoonlijker over medicijnen te adviseren.

In deze app geven wij alleen informatie over genen in relatie tot medicijnen: overige zaken, zoals bijvoorbeeld de erfelijke aanleg voor bepaalde aandoeningen, hebben we niet onderzocht. Je zult in deze app dus ook niets lezen over mogelijke erfelijke ziektes en aandoeningen.

Je kunt je Farmacogenetisch Paspoort delen met je zorgverlener
In deze app kun je het technisch rapport van je Farmacogenetisch Paspoort als PDF-bestand downloaden en naar je (huis)arts en/of apotheker mailen, of afgedrukt meenemen naar de praktijk of apotheek. Zo kunnen zij nog beter advies op maat geven over medicijnen die iemand nu gebruikt, of in de toekomst mogelijk gaat gebruiken. Bij bepaalde medicijnen in de app geven we nadrukkelijk aan dat het verstandig is om hierover met de (huis)arts en/of apotheker te overleggen.

Wat is het doel van het onderzoeksproject ‘Farmacogenetisch Paspoort’?
Burgers geven steeds vaker aan dat ze zelf de regie willen houden over hun eigen gegevens en hun medische zorg. Daarvoor is het belangrijk dat ze informatie op een overzichtelijke en begrijpelijke manier in handen krijgen. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk dat die informatie ook gedeeld kan worden met zorgverleners, zodat de informatie kan worden gebruikt om de zorg te verbeteren. In het project ‘Farmacogenetisch Paspoort’ onderzoeken we hoe burgers het vinden om informatie over hun erfelijke medicijngevoeligheid te ontvangen. Daarnaast willen we graag weten of de informatie in de app duidelijk en volledig is, zodat we dit in de toekomst nog beter kunnen afstemmen op de behoefte van burgers. Tot slot zien we het Farmacogenetisch Paspoort ook als een mooie manier om iets terug te geven aan deelnemers van Lifelines en Lifelines NEXT!