Avcının Notları
Um þessa rafbók
Turgenyev’in daha sonraki büyük yapıtlarının habercisi olan bu öyküler yayımlandıktan sonra yazar tutuklanmış, Petersburg’da bir ay hapiste kalmış, 18 ay süreyle de Spasskoye’de zorunlu ikamet cezası almıştı. Bu kovuşturmanın nedeni, toprak sahiplerinin köylülere karşı zalimce davranışlar sergilemeleri ve serflik kurumuna yönelik eleştirileriydi.
Avcının Notları’ndan yapılan bu seçkiyi, Nihal Yalaza Taluy’un Rusça aslından yaptığı çeviriyle sunuyoruz.
Einkunnir og umsagnir
Um höfundinn
İVAN TURGENYEV, 1818’de Rusya’da doğdu. Üç yıl Berlin’de öğrenim gördükten sonra ülkesine toprak köleliğine karşı, Batı yanlısı bir liberal olarak döndü. Dönemin ünlü eleştirmeni Vissarion Be--linski’den büyük destek gören Turgenyev, uluslararası üne erişen ilk Rus ya--zar oldu. 1840’lar ve 1850’lerde aralarında Avcının Notları’nın da bulunduğu, köy yaşamı ve köylüleri anlattığı öyküleriyle tanındı. 1860’ta yayımlanan Devrim Öncesi adlı romanı, genç aydınların karşılaştığı sorun--ları ve Rusya’nın büyük değişim öncesindeki durumunu konu alıyordu. En önemli romanı Babalar ve Oğullar’da (1862), kuşaklar arasındaki çatışmayı derinlemesine sergiledi. Tolstoy ve Dostoyevski ile olan kavgaları ve Rusya’daki edebiyat çevrelerine yabancılaşması sonucunda, yaşamının son yirmi yılını Baden-Baden ve Pa-ris’te geçirdi. Duman (1867) adlı romanında, Rus aydınlarının hem sağ hem de sol kanatlarının karikatürlerini çizdi. 1883’te Paris yakınlarında, Bougival’de öldü.
NİHAL YALAZA TALUY, 1900 yılında Kazan’da doğdu. Liseyi Rusya’da bitirdikten sonra Türkiye’ye göç etti. Averçenko ve Mihail Zoşçenko gibi yazarlardan mizah öyküleri çevirdi. Resimli Ay ve Varlık dergilerinde çevirileri yayınlandı. Başta İvan Turgenyev, Lev Tolstoy, Fyodor Dostoyevski ve Nikolay Gogol’ün yapıtları olmak üzere, Rus edebiyatından yüzden fazla roman, oyun ve çocuk kitabını Türkçeye kazandırdı. 1968 yılında İstanbul’da öldü.
