Der Rosenkavalier / Opera Klasikleri: 07
За е-книгава
Aşk, kadın erkek ilişkileri, toplum içindeki cinsiyet rolleri, 18. yüzyıl aristokrasisi, Viyana ve vals... Der Rosenkavalier’i büyük ve kalıcı yapan, belki de tüm atonal, avangard hamlelerin dışına çıkıp, tekrardan temel insani sorunlara dönme ve klasiği özümseyerek yeni ve neşeli bir toplum temsili inşa edebilme becerisiydi...
Richard Strauss ve Hugo von Hofmannsthal gibi iki dehanın Salome (1905) ve Elektra (1909) operalarıyla devrimci tutumlar sergilemesinin ardından sıcak, neşeli bir dans edasıyla inşa olmuş komedi eseri hayata getirmesinin sonucu olarak, Der Rosenkavalier her anlamda bir başarı idi. Oyuncu kadrosunun genişliği, üç başrolün de kadın sanatçılar için yazılmış olması ve Maria Theresia dönemi Avusturya aristokrasisinin şaşaasını oldukça etkileyici bir şekilde izleyiciye sunması ile, Der Rosenkavalier prömiyerinden bu yana takdir görmüş bir başyapıt.
***
Opera klasikleri dizisi, libretto külliyatına odaklanmaktadır. Eserlere bir zamandizini, önsöz ve sinopsis ile açılış yapıyoruz; librettonun özgün dili ile birlikte Türkçe çevirisini okurlarımıza sunuyor, bilgilendirici dipnotlar eşliğinde her kesimden müziksevere hitap etmeyi amaçlıyoruz.
Fihrist olarak, opera metinlerini Türkçeye kazandırmaktan ve bütüncül bir bilinç ile okurumuza sunmaktan onur duyuyoruz.
За авторот
Richard Strauss, 11 Haziran 1864'te doğdu. Babası Franz, baş korno sanatçısıydı ve Richard'a sağlam bir müzik eğitimi sunabildi. Richard ilk kompozisyonunu altı yaşında yazdı. 1872'de Kraliyet Müzik Okulu'nda babasının kuzeni Benno Walter'dan keman eğitimi almaya başladı.
Richard Strauss, Wagner ile ilk kez tanıştığı operaları Lohengrin ve Tannhäuser'i 1874'te dinledi. İlk başta babası genç Richard'ın Wagner'in müziğine odaklanmasını yasakladı. Richard ancak 16 yaşında Tristan und Isolde notalarına erişebildi. Wagner'in müziği onun müzikal gelişimi üzerinde derin bir etki yarattı.
1886'da Strauss, Münih Saray Operası'na üçüncü Kapellmeister olarak atandı. Bu pozisyon ona yalnızca değerli bir şeflik deneyimi sağlamakla kalmadı, aynı zamanda onu yaratıcı ürünlerinin ana odak noktası haline gelecek olan opera dünyasıyla da tanıştırdı.
Strauss'un "Don Juan" (1888), "Tod und Verklärung" (1890) ve "Till Eulenspiegels lustige Streiche" (1895) gibi en ünlü şiirleri, onu geç Romantik dönemin önde gelen bestecilerinden biri haline getirdi. Bu eserler, canlı hikaye anlatımları, orkestral renklerin yenilikçi kullanımı ve müzikal formların ustaca sergilenmesiyle ün kazandı.
Richard Strauss'un operaları, operanın kendisi için de devrimsel önem taşıyordu. "Guntram" (1894) ve "Feuersnot" (1901) gibi ilk operaları iyi ve kötü eleştirilerle karşılandı, ancak "Salome" (1905), "Elektra" (1909) ve "Der Rosenkavalier" (1911) gibi daha sonraki eserleri, müzikal ve ticari başarılara imza attı.
